تفکر انتقادی(بخش چهارم)

ارزش‌های پایه(بخش اول)

تفکر انتقادی (که از آن با عنوان سنجشگرانه اندیشی نیز یاد می‌شود) اندیشیدن سنجشگرانه بر مضمون حرفهایی است که می‌شنویم و می‌خوانیم و بررسی دقیق استدلالهایی است که آن حرف‌ها به کمک آن‌ها خود را استوار جلوه می‌دهند.

انتقاد به معنای سنجیدن است نه ایراد گرفتن؛ غرغر کردن، بهانه گرفتن، عیب‌جویی و بدخویی را نباید به عنوان تفکر انتقادی در نظر گرفت.[۹] دو گونه اندیشه انتقادی قابل تصور است: یکی خود خواهانه یا سفسطه‌ای که فرد سعی می‌کند با استفاده از قدرت تحلیل خود به منافع شخصی برسد و دیگری درست بینی یا بی‌طرفی که در آن فرد سعی می‌کند تمام جوانب امر را به صورت یکسان و بدون ارجحیت دادن به دلایل احساسی و منفعت طلبانه ببیند.[۳]

 

روشن‌اندیشی

تفکر انتقادی در هنگام سنجش‎گری از ارزش‌های فکری خاصی حرکت می‌کند. متنی را می‌خوانیم که موضوع در آن چنان پیچانده شده که هیچ نمی‌توان از آن سر درآورد، در حالی که اصل قضیه ساده‌است و ما باید آن را با آگاهی و دقتی متعارف درک کنیم. در این‌جا به نویسندهٔ آن انتقاد می‌کنیم که نه روشن‌اندیش، بلکه تاریک‌اندیش است. پس روشنی یک ارزش در تفکر انتقادی است. ما می‌خواهیم به روشنی برسیم. می‌پرسیم و می‌پرسیم، و با این کار گویی نقب زنیم تا از پهنه‌ای تاریک به روشنایی گام بگذاریم. به نویسنده انتقاد می‌کنیم که مفهوم‌ها و گزاره‌هایش دقت ندارند.

دقت نیز یک ارزش مهم در تفکر انتقادی است. مفهوم یا تعریف دقیق مثل یک ابزار دقیق است، چنگ می‌زند و آن بخش از واقعیت را که می‌خواهد بگیرد، می‌گیرد. ابزار نادقیق به هدف نمی‌خورد و بعید نیست که موضوع کار را خراب کند. مته را کج می‌زنیم و پیچ مسیر غلطی را می‌رود. مفهوم نادقیق نیز ذهن را به جایی نامربوط می‌کشاند.

بدیهیات

ارزش دیگر در تفکر انتقادی بداهت است. آنچه بدیهی است وضوحی شهودی دارد، یعنی ما بنابر تجربه مستقیم خودمان یا خردورزی‌مان می‌دانیم که درست است، انگار ما در ذهن یا در واقعیت در کمال آگاهی شاهد آن هستیم.

 

اگر ما از امور بدیهی حرکت کنیم و با شیوهٔ سنجیده‌ای در ترکیب، اطلاعات خود را از آن‌ها درهم‌ آمیزیم، به آگاهی پیچیده‌ای می‌رسیم که چون ریشه در امور بدیهی دارد، احتمال می‌رود که درست باشد. می‌گوییم احتمال می‌رود، چون همیشه ممکن است در ترکیب اطلاعات اشتباه صورت گیرد. وقتی متنی را با دید انتقادی می‌خوانیم، توجه داریم که آیا گزاره‎های آن با بدیهیات تجربی و عقلی همخوان هستند یا نه.

 

از عبارتهایی چون «واضح و مبرهن است» نیز به همین طریق سوءاستفاده می‌شود. می‌نویسند: «واضح است که…» ما باید مکث کنیم و بپرسیم: واقعاً واضح است؟ یا می‌نویسند: «مبرهن است که…» یعنی در مورد موضوع برهان عقلی آورده‌اند. باید بپرسیم: واقعاً موضوع مستدل است؟ عبارتهایی مثل «بدیهی است که…» و «واضح و مبرهن است که…» ما را دعوت می‌کنند که ادعایی را که به دنبال آن‌ها می‌آید، بی هیچ اندیشه‌ای بپذیریم. اندیشه انتقادی به ما می‌آموزد که در اینجا باید درست رفتار معکوسی داشته باشیم، یعنی دقت ورزیم که آیا ادعا به راستی پذیرفتنی است یا نه.

 

مطلب تفکر انتقادی هنوز ادامه دارد...

منابع:

3. Critical Thinking: Tools for Taking Charge of Your Professional and Personal lif, BY Richard W. Paul, Linda Elder, 2002

 9. ارزشهای پایه در اندیشه انتقادی

 

تفکر انتقادی(بخش سوم)

برای داشتن تفکر انتقادی لازم است که مهارت های زیر بنای آن را بشناسیم و آن ها را فرا بگیریم.

مهارت‌های زیربنای تفکر انتقادی چیست؟

در این جا از دیدگاه گلاسر صحبت خواهیم کرد.

ادوارد گلاسر، مجموعه‌ای از مهارت‌های زیربنای تفکر انتقادی را برمی‌شمارد:

1. بازشناسی مسائل

2. پیدا کردن وسیله‌هایی کاربردی برای مواجهه با آن مسائل

3. جمع‌آوری و دسته‌بندی اطلاعات مرتبط

4. بازشناسی فرض‌ها و ارزش‌های بیان‌نشده

5. فهم و استفادهی دقیق واضح و تفکیک‌شده از زبان

6. تفسیر داده‌ها

7. سنجش شواهد و ارزشیابی گزاره‌ها

8. بازشناسی روابط منطقی موجود بین گزاره‌ها

9. استخراج نتایج تضمینی و تعمیم آن‌ها

10. آزمودن تعمیم‌ها و نتایجی که فرد به آن دست یافته ‌است

11. بازسازی الگوی باورهای فرد بر پایهی تجارب گسترده‌تر

12. ارائهی قضاوت‌های دقیق دربارهی کیفیت‌ها و چیزهای خاص در زندگی روزمره [۸]

مطلب تفکر انتقادی هنوز ادامه دارد...

8. Fisher)، Alec (۲۰۱۱). Critical thinking: An introduction. Cambridge University Press. صص. ۲–۵.)

تفکر انتقادی(بخش دوم)

تعاریف تفکر انتقادی

تعاریف مختلفی از تفکر انتقادی وجود دارد؛ زیرا تفکر انتقادی مفهومی چندبعدی و شامل فعالیت‌ها و پردازش‌های ذهنی پیچیده‌است که به آسانی قابل توصیف و اندازه‌گیری نیستند.

 

فلاسفه یونان

فیلسوفانی مانند سقراط، افلاطون و ارسطو تفکر انتقادی را توانایی سؤال کردن، آزمودن و تفکر دربارهٔ اندیشه‌ها و ارزش‌ها می‌دانستند.[۷]

 

جان دیویی

از جان دیویی به عنوان پدر تفکر انتقادی مدرن یاد می‌شود. او تفکر انتقادی را تفکری تأملی یا تفکر عمیق می‌دانست و آن را اینگونه تعریف می‌کرد: «بررسی فعال، پایدار و دقیق یک باور یا صورتی مفروض از دانش در پرتو زمینه‌های پشتیبان و نتایج بعدی آن» منظور از فعال بودن این است که ایده‌ها و اطلاعات از کس دیگری گرفته نشده باشد (که به آن پردازش منفعل می‌گوییم)؛ در عوض، فرد باید خودش بیندیشد، سؤال مطرح کند و به جمع‌آوری اطلاعات بپردازد. منظور از پایداری و دقیق بودن این است که بدون فکر کردن دربارهٔ چیزی به نتیجه‌گیری ناگهانی نپردازیم. مهم‌ترین نکته در تعریف دیویی، زمینه‌هایی است که از باور مورد نظر پشتیبانی می‌کند. در واقع، آنچه دیویی مهم می‌داند، دلایلی است که برای باورهایمان داریم و نتایجی است که این باورها به دنبال دارند.[۸]

 

ادوارد گلاسر

ادوارد گلاسر که یکی از پدیدآورندگان پرکاربردترین آزمون سنجش تفکر انتقادی است، با وام گرفتن از نظریهٔ دیویی، تفکر انتقادی را اینگونه تعریف می‌کند:

 

نگرش تمایل به بررسی متفکرانهٔ مسائل و موضوعاتی که در حیطهٔ تجربهٔ فرد قرار می‌گیرند.

دانستن روش‌های جستجو و استدلال منطقی

مهارت‌هایی برای اجرای روش‌های مذکور. تفکر انتقادی مستلزم تلاشی مداوم برای بررسی هر باور یا شکل مفروضی از دانش در پرتوی شواهد پشتیبان و نتایج بعدی آن است.[۸]

رابرت انیس

رابرت انیس، یکی از معروف‌ترین کسانی است که به رشد سنت تفکر انتقادی کمک کرده. او می‌گوید: «تفکر انتقادی، تفکری تأملی و منطقی است که بر تصمیم گرفتن دربارهٔ این که چه چیزی را باور کنیم یا انجام دهیم تمرکز دارد.» توجه این تعریف به تصمیم‌گیری دربارهٔ «انجام دادن»، چیزی است که در تعاریف گذشته تصریح نشده بود؛ لذا از منظر انیس، تصمیم‌گیری جزئی از تفکر انتقادی محسوب می‌شود.[۸]

 

ریچارد پاول

ریچارد پاول تعریف نسبتاً متفاوتی از تفکر انتقادی ارائه می‌دهد: «تفکر انتقادی حالتی از فکر کردن دربارهٔ هر موضوع، محتوا یا مسئله است که فرد در آن، کیفیت تفکر خود را با بر عهده گرفتن ساختارهای درونی تفکر و اعمال استانداردهای عقلانی بر روی آن‌ها بهبود می‌بخشد.» نکتهٔ جالب این تعریف، توجه به جنبه‌ای از تفکر انتقادی است که مورد توافق معلمان و پژوهشگران واقع شده و آن این که تنها راه واقعی برای رشد توانایی تفکر انتقادی، «فکر کردن دربارهٔ تفکر خود» (که فراشناخت نامیده می‌شود) و تلاش آگاهانه برای ارتقای آن با استفاده از برخی مدل‌های تفکر خوب در آن حوزه است.[۸]

 

مطلب تفکر انتقادی هنوز ادامه دارد...

منابع:

7.   Atabaki, A. M. S. , Keshtiaray, N. , & Yarmohammadian, M. H. (2015). Scrutiny of critical   thinking concept. International Education Studies, 8(3), 93.

8. Fisher، Alec (۲۰۱۱). Critical thinking: An introduction. Cambridge University Press. صص. ۲–۵.

تفکر انتقادی(بخش اول)

 

تفکر انتقادی،[۱] یا تفکر نقادانه[۲] یا سنجشگرانه‌اندیشی (تفکر سنجشگرانه) یعنی تلاش در درست اندیشیدن برای به دست آوردن آگاهی قابل اعتماد در جهان. این روش شامل فرایندهای ذهنی اعم از تشخیص، تحلیل و ارزیابی داده‌ها است. به بیان دیگر، هنر اندیشیدن پیرامون اندیشیدن خودتان درحالیکه شما می‌خواهید اندیشه‌یتان را بهتر، روشن‌تر، دقیق‌تر، یا قابل دفاع‌تر بنمایید.[۳]

فردی که انتقادی می‌اندیشد قادر است پرسش‌های مناسب بپرسد و اطّلاعات مربوط را جمع‌آوری کند. سپس با خلاقیت آن‌ها را دسته‌بندی کرده و با منطق استدلال کند؛ و در پایان به یک نتیجهٔ قابل اطمینان دربارهٔ مسئله برسد.

کودکان با قدرت اندیشه انتقادی به دنیا نمی‌آیند و این قابلیت را به‌طور طبیعی نیز ماورای اندازه‌ای که برای زنده ماندن نیاز دارند، کسب نمی‌کنند. بسیاری از انسان‌ها هیچ‌گاه آن را یاد نمی‌گیرند. همچنین این روش به‌سادگی توسط والدین و آموزگاران معمولی قابل آموزش به دانش‌آموزان نیست؛ بلکه به مربیان ویژه‌ای برای آموزش مهارت‌های اندیشهٔ انتقادی نیاز دارد.[۴]

 

دورنما

هنگامی که مشغول اندیشیدن هستیم، معمولاً هدف ما فهمیدن چیزی است. می‌کوشیم تا پرسشی را پاسخ گوییم، مسئله‌ای را حل کنیم، نتیجه‌گیری را اثبات کنیم. می‌خواهیم بدانیم علت جنگ‌های داخلی چه بود، به کدام یک از نامزدها رأی دهیم، یا چگونه به تعطیلات برویم تا به ورشکستگی‌مان نینجامد. در همهٔ این موارد، می‌توان گفت که می‌کوشیم معرفتی کسب کنیم که از پیش نداریم؛ و در اغلب موارد نمی‌توانیم آن معرفت را با مشاهده مستقیم حاصل کنیم. باید قدری استدلال کنیم، دو دو تا چهار تا کنیم، استنباط کنیم، و از اطلاعات موجود نتیجه‌گیری کنیم.[۵]

 

این شیوهٔ رویکرد به موضوعات را با صفت تحلیلی هم توصیف می‌کنند. تفکر انتقادی تفکری تحلیلی است، یعنی موضوع را می‌شکافد، اجزای آن را دانه‌دانه می‌سنجد و در ادامه شیوهٔ ترکیب آن‌ها را وارسی می‌کند. در دوران باستان ارسطو استاد این کار بوده‌است. شگرد تفکر ارسطو را نادیده گرفته‌اند. آنچه از ارسطو در قرون وسطی به مانع تفکر بدل می‌گردد، برخی آموزه‌های او بوده‌است. محتوای کار او مانع شناخت درست صورت و شیوهٔ کار او شده‌است.

در آستانهٔ عصر جدید فیلسوفی به نام رنه دکارت سر برمی‌آورد که به اندیشه تحلیلی جان تازه‌ای می‌دهد. اندیشه انتقادی تحلیلی او بنای فکر قرون وسطایی را ویران می‌کند. این اندیشه چیز پیچیده‌ای نیست. با مبانی آن می‌توان آشنا شد.[۶]

 

مطلب تفکر انتقادی هنوز ادامه دارد...

منابع:

1.اندیشیدن (فرهنگ کوچک تفکر انتقادی)، نایجل واربرتون، ترجمه محمدمهدی خسروانی، تهران: علمی و فرهنگی، ۱۳۸۸.

2. نیل‌براون، ام؛ کیلی، استوارت ام. (۱۳۹۳). ویراستهٔ هومن پناهنده، ویراستار. راهنمای تفکر نقادانه: پرسیدن سؤال‌های به‌جا. ترجمهٔ کورش کامیاب (ویراست سوم). انتشارات مینوی خرد. شابک ۹۷-۶۰۰-۶۲۲۰-۱۶-۱ مقدار |شابک= را بررسی کنید: length (کمک).

3.Critical Thinking: Tools for Taking Charge of Your Professional and Personal lif, BY Richard W. Paul, Linda Elder, 2002

4. An Introduction to Critical Thinking

5. «مهارت‌های اندیشیدن». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ نوامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۸.

6. رادیو زمانه | محمدرضا نیکفر | اندیشه انتقادی | گفتار در روش

آشنایی باخصوصیات دانش آموزان خلاق

 

1. دقت و توجه زیاد در گوش دادن ، مشاهده کردن یا انجام دادن کاری

2. استفاده از قیاس در صحبت کردن

3. ابراز هیجان خود در اثر اکتشاف

4. عادت به سوال پرسیدن و آزمودن نتایج

5. یادگیری از روی ابتکار شخصی خودش

6.عادت به گلچین  کردن و بررسی منابع مختلف (کتاب، تلویزیون، سوال از استاد، رایانه و...)

7. داشتن صداقت

8. میل شدید به اطلاع یافتن از همه چیز

9.طرح سوال های عجیب و غیر معمول بالاتر از سطح علمی و سن خودش

10. نگاه کردن با دقت به اشیا(مشاهده دقیق)

 11. با اشتیاق  صحبت کردن در مورد کشف های دیگران

12. مستقل عمل کردن و  داشتن حس استقلال طلبی بالا

13. داشتن شور و نشاط و مشغولیتهای شدید جسمانی

آشنایی باخصوصیات دانش آموزان خلاق

14. ادامه  دادن به کارش بعد از تمام شدن وقت (نقاشی کردن بعد از زنگ تفریح ، گوش دادن به موسیقی و ...)

15.داشتن دقت نظر فوق‌العاده

16.استفاده از تمامی منابع برای دستیابی به  هدفی معین

17. پی بردن به روابط در اموری که به ظاهر از هم بی‌ارتباط هستند

18. پرسش  در مورد رابطه‌ها  و تغییرات میان آنها (مانند اینکه وقتی برف آب می‌شود رنگ سفید آن کجا می‌رود؟)

19.میل به  کسب اطلاعات بیشتر و کشف احتمالات

20. علاقه مندی به چیستان و معماها و پاسخ دادن به آنها و کشف ارتباط بین مجهولات

21. تفکر درمورد چیزی که در تلویزیون رایانه و سایر رسانه‌ها نشان داده می‌شود.

22. استفاده از اکتشاف یا تجربه  دیگران بررسی و مطالعه الگوهای اختراعی دانشمندان

23. مطالعه خاطرات و سخنان دانشمندان و بزرگان

24. معاشرت و هم صحبتی با بزرگان و دبیران و احساس لذت از این صحبتها

25. دست کاری روابط  و معادلات ریاضی برای ایجاد رابطه جدید

26. علاقه‌مندی به فشرده‌سازی, کوتاه سازی و خلاصه‌نویسی مطالب

دانش آموزان خلاق اغلب با آب وتاب حرف می زنند.

جزییات را می‌گویند و رفتارهایشان را به نمایش می‌گذارند.

می‌خواهند مطرح شوند.

دنبال سوژه می‌گردند تا برنامه ریزی بکنند.

 

منبع مجله اینترنتی کلام اول

 

 

 

 

 

دانش آموز خلاق چه ویژگیهایی دارد ؟

1- ایده ها  و نظرات  خود را بدون ترس و دلهره  در کلاس  مطرح می نماید.

2-معمولا  برای حل  مسائل  راه ها  و پاسخ هایی  متفاوتی   نسبت به  سایر  دانش آموزان  ارائه  می کند.

3-به فعالیت  هنری علاقه ی زیادی  دارد  و در این زمینه  دارای  تجربه  و مهارت  می باشد .

4-غالبا  ایده ها  و راه حل های  بیش نر و متفاوت تری نسبت  به  سایر  هم کلاسی های  خود پیشنهاد می کند.

5-معمولا  قادر است  با طنز  پردازی ها و شوخی  های  جالب  دیگران  را بخنداند.

6-تمایل  زیادی  به  تغییر نظرات  معلم و یا  حتی مطالب کتاب دارد.

7-در کلاس  سوال های غیرعادی و گاه عجیب و غریب  می  پرسد.

8- علاقه مند  به نقاشی  و ترسیم  افکار و  ایده های  خود دارد.

9-انتقاد گر است  و هر  نظر  و عقیده ای را  نمی تواندبه راحتی بپذیرد.

10-گاهی  به خاطر  بیان نظرها  و ایده های  عجیب و غریبش  در نظر  دانش آموزان  دیگر  فردی  غیرعادی جلوه می کند.

دانش آموز خلاق چه ویژگیهایی دارد ؟

 

11-از قوه ی تخیل خوبی  برخوردار می باشد.

12- معمولا  در کلاس با آب  و تاب و اشتیاق  صحبت می کند و سعی می کند ایده هایش  را با جزئیات کامل  شرح  دهد.

13-دارای ابتکار  است و غالبا  ایده ها  و پاسخ های  منحصر  به  فرد ارائه می دهد.

14-حساس , باریک  بین و نکته سنج  است .

15-بسیار  فعال و پر انرژی  است  و غالبا  هم زمان چند طرح و ایده  در زمینه های مختلف را  می تواند در سر بپروراند.

16-به تجربه  کردن و انجام آزمایش علاقه ی  فراوانی  دارد.

17-بسیار  تاثیر گذار  است و بر دوستان  خود  نفوذ زیادی است.

18-آمادگی  طرد  شدن  و عدم تایید  از دیگران  را دارد .

19-به مطالعه ی موضوعات  متنوع و گوناگون علاقمند  است و زمان  قابل  توجهی  را به  این امر  اختصاص  می دهد.

20-از اطلاعات  عمومی  زیادی  برخوردارست  و سعی می کند که از آنها  به صورت عملی  و کاربردی استفاده کند.

منبع مجله اینترنتی کلام اول

 

مهم ترین نشانه های خلاقیت در کودکان

 

نشانه اول

آن ها به راحتی و بدون این که ترسی را در خود احساس کنند نظرات و پیشنهادات خود را در جمع بیان می کنند

ویژگی ای که در بسیاری دیگر از کودکان هم سن و سال آن ها حتی در سنینبالا تر یافت نمی شود

 

نشانه دوم 

عمدتا برای حل مسائل راه کار هایی را ارائه می دهند که دیگر کودکان قادر به ارائه آن ها نیستند

 

نشانه سوم

 کودکان خلاق به کار های هنری علاوه بر این که علاقه مند هستند در آن دارای مهارت هم می باشند

نشانه چهارم

 دادن ایده ها و نظرات زیادتر نسبت به دیگر هم سن و سالاشان یکی از مهم ترین نشانه های خلاقیت در کودکان می باشد که می تواند تست خلاقیت مناسب و ساده ای برای کشف خلاقیت در کودکان باشد

 

نشانه پنجم

 پنجمین نشانه خلاقیت در کودکان این است که به آسانی با شوخی های خود می توانند دیگران را به خنده بیندازند

 

نشانه ششم

 نشانه ای که خود یک تست خلاقیت محسوب می شود این  است که آنها بسیار علاقه مند به تغییر دادن محتویات کتاب و مطالبی هستند که معلم بیان می کند و مدام در پی این هستند که نادرستی مطالب درسی را به اثبات برسانند

 

نشانه هفتم

 پرسیدن سوالات عجیب و غریب یکی از مهم ترین نشانه های خلاقیت در کودکان می باشد پس اگر کودکی دارید که هر روزه مجبورید به سوالات عجیب وی پاسخ دهید نگران نباشید. او دارای خلاقیت است

 

نشانه هشتم

یک تست خلاقیت که خود می توانید از دانش آموزان تان و کودکان خود بگیرید این است که از وی بخواهید نقاشی بکشد و افکار خود را ترسیم کند اگر علاقه مند بود معنی اش این است که وی خلاقیت در خود دارد

 

نشانه نهم

برای این که بدانید کودکتان دارای خلاقیت است یاخیر کافی است ببینید که وی منتقد است یا نه و به راحتی عقاید و نظرات اطرافیان را می پذیرد یا خیر. کودکان خلاق همواره منتقد بوده اند و سخنان دیگران را به راحتی نمی پذیرند

نشانه دهم 

آیا کودکتان در بین هم سن و سالانش کمی عجیب و غریب به نظر می رسد ؟ اساسا یکی از آشکار ترین نشانه های خلاقیت در کودکان همین تفاوت ها می باشد پس اگر کودکتان دارای تفاوت هایی خاص با دیگران است ذهن خود را بیهوده مشغول نکنید.احتمالا دارای کودکی نخبه هستید

 

نشانه یازدهم

  عمدتا کودکانی که می توانند داستان ها را خوب تخیل کنند دارای خلاقیت ذاتی می باشند

 

نشانه دوازدهم 

این کودکان هنگام صحبت کردن با هیجان زیاد به جزییات ایده های شان می پردازند و بسیار پرشور از آن ها تعریف می کنند

 

نشانه سیزدهم

یکی دیگر از راه های گرفتن تست خلاقیت در کوکان برای پی بردن به این که آیا وی از خلاقیت بالایی برخوردار است یا نه این است که به این نکته توجه کنیم که آیا وی دارای ابتکاری می باشد یا نه ؟ و عمدتا ایده هایی که ارائه می دهد منحصر به خود اوست یا نه ؟ به طوریکه کم تر کسی این ایده ها به ذهنش برسد

 

منبع : آکادمی انگلیسی کودکان 4تا7 ساله

 

جهت دریافت مشاوره با شماره های 0910921022 یا07132356613 تماس بگیرید

لطفا نظر و سوال  خود را در زیر درج کنید

ویژگی های کودکان خلاق

 

 

 

1. کودکان خلاق اغلب با آب و تاب حرف می زنند.

 

2. دقت و توجه شدید در گوش دادن، مشاهده کردن یا انجام دادن کارها را دارند.

 

3. شور و نشاط و مشغولیتهای شدید جسمانی دارند.

 

4. در صحبتهای خود از قیاس استفاده می کنند.

 

5. عادت به بررسی منابع مختلف دارند.

 

6. با دقت به اشیا و پیرامون خود می نگرند.

 

7. اشتیاق  زیادی به صحبت کردن درباره کشفیات خود با دیگران  را دارند.

 

8. توانایی ابداع بازیهای جدید و تغییر در بازیها  رادارند.

 

9. کنجکاوی زیادی برای سردرآوردن از امور مختلف را دارند.

 

10. در گفتار خود جسارت زیادی دارند.

و علاوه بر موارد بالا, خصوصیات زیر نیز از ویژگی های کودکان خلاق هستند

11. سئوالات عجیبی طرح می نمایند که به ذهن همه نمی رسد.

 

12-  برای  مسائل  راه حل ها  و پاسخ های  متفاوتی دارند.

 

۱۳- علاقه زیادی به نقاشی و ترسیم افکار و ایده هایشان دارند و اکثرا هم برای نقاشی های خود توضیح می دهند که در نقاشی چه کشیده اند.

 

۱۴- قوه تخیل بسیار خوبی دارند و از این رو اهل ریسک و خطر کردن نیز هستند.

 

۱۵- به تجربه کردن و آزمایش علاقه  فراوانی  دارند و می تواند بارها و بارها مواد مختلف را با هم مخلوط کنند تا رنگ ها یا جنس ها و یا بوهای جدید و متنوعی بدست آورند.

۱۶- حس استقلال طلبی دارند.

 

۱۷- در کارهایشان پشتکار ومداومت دارند وسخت کوش هستند.

 

 ۱۸- انتقادگر هستند و معمولاً نظرات دیگران را به راحتی نمی‌پذیرند.

 

19- خیال پرداز هستند.ذکر جزییات یک ماجرا و به تفضیل سخن گفتن می تواند نشانه قدرت خیال و تصور زیاد باشد.

 

گردآوری: مجله اینترنتی کلام اول

جهت دریافت مشاوره با شماره های 0910921022 یا07132356613 تماس بگیرید

لطفا نظر و سوال  خود را در زیر درج کنید

کودک خلاق(بخش دوم)

تحقیقات نشان می دهد که والدین کودکان خلاق در رفتار خود هماهنگی بیشتری نشان می دهند، کودکان خود را آنگونه که هستند قبول دارند و آنها را به کنجکاوی درباره اشیاء و امور تشویق می کنند و کودکان خود را در انتخاب موضوعات مورد علاقه آزاد می گذارند و کارها و برنامه های آنان را تحت نظر دارند و پی گیری می کنند.

شایسته است والدین تا آنجا که امکان دارد کودکان خود را مستقل بار آورده و در ایجاد اعتماد به نفس، آنان را یاری کنند و دستاوردهای آنان را با آغوش باز پذیرا شوند و هنگام شکست، به جای سرزنش، راهنما و راهگشای مشکلات کودکان خود باشند، تا کودکان بتوانند ضمن احساس ارزشمندی در انجام کارها، راه حل ها و عقاید غیر معمول و دور از ذهن را نیز بیازمایند، چراکه چنین کارهایی پایه و مایه اصلی خلاقیت است.

اغلب اوقات اگر کمی وقت و حوصله کنیم متوجه وجود خلاقیت در بچه ها می شویم. بهترین زمان برای اطلاع از خلاقیت کودکان ، تماشای آنها به هنگام بازی است. خلاقیت عامل مهم بازی است. کودک را در حالی که آزادانه و فارغ البال با مواد و اسباب بازیهایش سرگرم بازی است تماشا کنید. کودکان خلاق اغلب برای هر یک از وسایل بازی خود موارد استفاده متفاوتی پیدا می کنند و قبل از اینکه از وسیله ای به سراغ وسیله دیگر بروند از آن به انواع مختلف استفاده می نمایند.

کودک خلاق اغلب از منابع خود به انواع و اشکال مختلف و گاه حیرت انگیز استفاده می کند.

.ممکن است یک جعبه خالی برای کودک خلاق ارزشی به مراتب بیش از بهترین و پیچیده ترین اسباب بازیها داشته باشد. کودکان خلاق می توانند با توجه به موقعیت و مکان خاص بازی را تغییر دهند، بازیهای جدید ابداع کنند، مقررات خاصی وضع کنند، رهبری بازی را در دست گرفته و با سازمان بندی منسجم په به صورت فردی و چه به صورت گروهی بازی کنند.

بازی این گونه افراد از تنوع و گوناگونی آکنده بوده و می توانند با توجه به علایق خود و بازی کنان هدفهای بازی را اعمال کنند. در مقابل کودکانی که از خلاقیت بی بهره بوده و یا خلاقیت کمی دارند در بازی ها نقش پیرو را به عهده گرفته، خود را ملزم به رعایت کامل مقررات بازی می دانند، تخطی از قوانین را جایز نشمرده و بازی را بیشتر به عنوان وظیفه و کار تلقی می کنند تا وسیله ای برای رشد، بنابراین سهم آنها از لذت بازی کمتر از کودکان خلاق است.

ادامه دارد....

منبع: بیتوته

 

جهت دریافت مشاوره با شماره های 0910921022 یا07132356613 تماس بگیرید

لطفا نظر و سوال  خود را در زیر درج کنید

 

 

کودک خلاق(بخش اول)

خلاقیت قابلیتی است که در همگان وجود دارد اما نیازمند پرورش و تقویت می‌باشد تا به سر حد شکوفایی برسد. فرد خلاق کسی است که از ذهنی جستجوگر و آفریننده برخوردار باشد. خلاقیت عبارت است از « توانایی دیدن چیزها به شیوه های جدی، شکستن مرزها و فراتر رفتن از چارچوب ها، فکر کردن به شیوه ای متفاوت، ابداع چیزهای جدید، استفاده از چیز های نا مربوط و تبدیل آن به شکل های جدید.» می توان نتیجه گرفت که خلاقیت برآیند فرآیندهای ذهنی و شخصیتی فرد بوده و به تولیدات و آثاری منجر می شود که نو و بدیع بوده، خاصیتی متکامل داشته و با واقعیتها، منطبق بوده و در غایت به سود جامعه بشری هستند.

خانواده یکی از عوامل بسیار مهم در رشد و پرورش خلاقیت کودکان محسوب می گردد که نقش مهمی در شکوفایی خلاقیت های کودکان دارد.

از آنجا که کودک حساسترین مراحل رشد خلاقیت را در محیط خانه سپری می‌کند، محیط مناسب خانوادگی، شیوه و نگرش‌های صحیح فرزندپروری در رشد و شکوفایی خلاقیت سهم مهمی ایفا می‌کند.

« کلیگان » ( 1971 ) معتقد است برای ظهور خلاقیت راههای زیادی در شیوه‌های فرزند پروری وجود دارد که می‌تواند باعث ظهور یا محو خلاقیت شود. نحوه تربیت و استفاده از شیوه‌های دموکراتیک یا مستبدانه، اعمال نحوه انضباط و شیوه ابراز محبت هر کدام به نوعی در پرورش یا سرکوب خلاقیت کودکان مؤثر است.

اساساً پرورش عنصر انگیزشی خلاقیت باید در بستر خانواده صورت گیرد، زیرا مستعد ترین محیط برای شکل دهی آن محیط کلامی و نظام تربیتی و رفتاری خانواده است. کودک و نوجوان اوقات زیادی را در خانواده سپری می کنند، بنابراین این طبیعی است که بیشترین تاثیر را نیز از آن بپذیرند. بیان این نکته از آن روست که بگوییم هر چند می توان در محیطی غیر از خانواده (آموزشگاه یا جایی دیگر) به تقویت عناصر انگیزشی خلاقیت مبادرت ورزید،

اما تاثیر این عوامل به اندازه و اهمیت عامل نخستین نیست. پس بهتر است که هدایت ها و روش های اتخاذ شده محیط دوم یعنی «محیط یادگیری» به محیط نخستین یعنی خانواده نیز انتقال یابد و در آنجا هم مورد تمرین و تقویت قرار گیرد؛ این انتقال زمینه های تثبیت و تحکیم انگیزش خلاقه را بیش از پیش فراهم آورد.

در واقع والدین از طریق درگیر شدن در فعالیتهای خلاق کودک در رشد خلاقیت او سهیم هستند. خانواده ها باید فرصتهای لازم را برای سؤال کردن، کنجکاوی و کشف محیط به کودکان بدهند و هرگز آنان را تنبیه و تهدید نکنند.

زمینه رشد خلاقیت در خانه زمانی فراهم می شود که به کودکانتان آزادی زیادی بدهید و به آنها به عنوان یک فرد احترام بگذارید، از نظر عاطفی در حد اعتدال به آنها نزدیک شوید و بر روی ارزشهای اخلاقی و نه قوانین خاص تأکید نمایید.

محیط خانه را به صورتی درآورید که در آن فعالیت، بازی و خنده به مقدار زیادی وجود داشته باشد. شما و کودکانتان سعی نمائید کارها را به روش های جدید و جالب انجام دهید. با تشویق و تأیید رفتار کودک و فراهم آوردن زمینه های مساعد و تدارک بازیهای دلخواه او، قدرت تخیل و خلاقیت کودک را تقویت کنید. خیالپردازیهای کودکان را سرزنش نکنید زیرا خلاقیت او را محدود می سازید.

ادامه دارد...

منبع: بیتوته

 

جهت دریافت مشاوره با شماره های 0910921022 یا07132356613 تماس بگیرید

لطفا نظر و سوال  خود را در زیر درج کنید